Σαν παραμύθι

 

Μπορεί το 2023 να έφερε σκληρές δοκιμασίες για τον Έβρο και τους Εβρίτες, αλλά παρ' όλα αυτά εμείς το αποχαιρετήσαμε σύμφωνα με τα έθιμα, με γλέντια, ψησίματα, χορούς και μουσικές, δημιουργώντας μια παρακαταθήκη αισιοδοξίας για το μέλλον. Βοήθησε σε αυτό ο καλός καιρός, η στήριξη πολλών φίλων και η επιμονή των ντόπιων να συνεχίζουν πάντα ως αλύγιστοι ακρίτες.

Πρωταγωνιστής στη φετινή χριστουγεννιάτικη περίοδο αναδείχθηκε το Σουφλί. Το "Σαν Παραμύθι" ήταν φέτος καλύτερο από ποτέ και προσέλκυσε τα φώτα της δημοσιότητας μαζί με χιλιάδες επισκέπτες από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Το εμβληματικό βιομηχανικό συγκρότημα Τζίβρε αξιοποιήθηκε και αναδείχθηκε με τον καλύτερο τρόπο, ζώντας και πάλι στιγμές δόξας. Η εκδήλωση που ξεκίνησε πριν 8 χρόνια ως μια μικρή παράσταση για τα παιδιά του Σουφλίου, εξελίχθηκε σε ένα δημοφιλή θεσμό που δίνει χαρά σε μικρούς και μεγάλους που έρχονται πλέον από παντού.

Φέτος το θέμα ήταν η μαγεία και το ενδιαφέρον των επισκεπτών προσέλκυσαν ο Χάρυ Πότερ, οι Πειρατές της Καραϊβικής και το Πάρκο Μαγισσών. Μέσα σε ένα πανέμορφο σκηνικό και υπό τους ήχους της Φιλαρμονικής Σουφλίου, μπορούσε κάποιος να δοκιμάσει ντόπιες λιχουδιές, να πιεί ζεστό κρασί, να βαφτεί, να φωτογραφηθεί, να παρακολουθήσει πολλές εκδηλώσεις και γενικά να περάσει υπέροχα, μέσα στο πνεύμα των ημερών.

Αξίζουν πολλά συγχαρητήρια στον Δήμο Σουφλίου, στους εμπνευστές της ιδέας, στους πολλούς εθελοντές στους οποίους βασίζεται το εγχείρημα και στον δραστήριο Σύλλογο Εθελοντών και Νεολαίας Σουφλίου "Κινήσου". Η όλη φιλοσοφία της διοργάνωσης πρέπει να αποτελέσει παράδειγμα και για άλλους, καθώς αντί διασπάθισης χρήματος σε επώνυμους εξ Αθηνών, έχουμε μια πετυχημένη εκδήλωση φτιαγμένη από ντόπιους με όραμα, με ιδέες, με μεράκι, που αφήνει ενθουσιασμένους τους επισκέπτες, αποφέρει έσοδα αντί εξόδων και ταυτόχρονα βοηθάει την τοπική αγορά, καθώς όλοι εκμεταλλεύονται την ευκαιρία για κάποια ψώνια, για ένα καφέ ή για φαγητό. Άλλωστε το Σουφλί είναι φημισμένο εκτός από τα μοναδικά μεταξωτά, και για τα αλλαντικά του (λουκάνικα, καβουρμά και μπάμπω), το τσίπουρο, τα γλυκά και άλλα πολλά!

Οι Σουφλιώτες είναι γνωστοί για τον τοπικισμό τους, την ευρηματικότητα τους και την αποτελεσματικότητα με ότι καταπιάνονται. Μόλις πριν λίγο καιρό, χρειάστηκε να ξεσηκωθούν όλοι και να σώσουν τον τόπο τους από τη μεγάλη φωτιά που έφτασε μια ανάσα από τα πρώτα σπίτια. Αλλά ως γνήσιοι Εβρίτες, στέκονται πάντα όρθιοι παρά τις δυσκολίες και δεν παύουν να διψούν για διασκέδαση αλλά και για προκοπή. Εκφράζουμε τον θαυμασμό μας και τους ευχόμαστε Πάντα Τέτοια!

Τι έφερε το 2023 στον Έβρο

 

Η μεγάλη φωτιά που έκαψε τον μισό Έβρο, σχεδόν ένα εκατομμύριο στρέμματα από την παραλία της Μεσημβρίας μέχρι και την Δαδιά, είναι το γεγονός που σημάδεψε τον τόπο μας το 2023. Πυροσβεστικές δυνάμεις από Ελλάδα και Ευρώπη, εναέρια μέσα, στρατός και τοπική αυτοδιοίκηση, δασεργάτες και εθελοντές έδωσαν μεγάλη μάχη, αλλά ήταν αδύνατο να τιθασεύσουν την μανία της φύσης που κράτησε σχεδόν ένα εικοσαήμερο, αφήνοντας πίσω της νεκρούς ανθρώπους, ζώα άγρια και ήμερα και χιλιάδες καμένα δένδρα. Πανέμορφα δάση και βουνά μετατράπηκαν σε μαύρα σεληνιακά τοπία για να μας θυμίζουν με τον χειρότερο τρόπο τα λάθη μας και τις παραλείψεις στον τομέα της πρόληψης και της αποτροπής.

Μετά το περιβάλλον, ο αγροδιατροφικός τομέας, για τον οποίο είμασταν περήφανοι, δέχθηκε το μεγαλύτερο πλήγμα και τις πραγματικές επιπτώσεις θα τις μετρήσουμε στα επόμενα χρόνια. Οι μελισσοκόμοι είχαν μεγάλες απώλειες, το ίδιο και οι ελαιοπαραγωγοί, οι αμπελουργοί και οι κτηνοτρόφοι. Είναι ειρωνικό ότι την χρονιά της καταστροφής, πανελλήνιοι συντελεστές όπως η Καθημερινή, ο Γαστρονόμος, ο Άκης Πετρετζίκης και άλλοι, ανακάλυψαν, αναγνώρισαν και τίμησαν τον τόπο μας για την παραγωγή και τις διατροφικές του παραδόσεις. Ελπίζουμε ότι η στήριξη αυτή θα έχει και συνέχεια, ώστε να συμβάλλει στην αναγκαία και απαραίτητη επιβίωση του σημαντικού πρωτογενούς τομέα.

Αρνητικά εξελίχθηκε η χρονιά και με το πρόβλημα της λαθρομετανάστευσης. Σε αντίθεση με την απόπειρα μαζικής εισβολής του 2020 και την πετυχημένη αντιμετώπιση της, φέτος είχαμε ασταμάτητες καθημερινές ροές. Νέες τακτικές με επικίνδυνες οδηγήσεις στο αντίθετο ρεύμα, οδήγησαν σε δυο τραγικά πολύνεκρα δυστυχήματα και άλλα με σοβαρούς τραυματισμούς, αυξάνοντας το αίσθημα ανασφάλειας των κατοίκων. Η βελτίωση των σχέσεων με την Τουρκία οδήγησε τον τελευταίο καιρό σε αισθητή μείωση των περιστατικών και περιμένουμε να δούμε την εξέλιξη στην συνέχεια.

Σοβαρό πλήγμα δέχθηκε και ο τουρισμός, καθώς η φωτιά προκάλεσε μεγάλα προβλήματα σε Αλεξανδρούπολη αλλά και Σαμοθράκη, στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου, πάνω δηλαδή στην αιχμή της τουριστικής περιόδου. Ωστόσο ο τομέας αυτός έδειξε μια διάρκεια και μια ισχυρή δυναμική, καθώς η χρονιά κλείνει με πληρότητες και πολλούς επισκέπτες από Ελλάδα, Τουρκία και Βαλκάνια, γεγονός που προκαλεί αισιοδοξία για το μέλλον.

Εμφανή ανάκαμψη παρουσιάζει και ο κατασκευαστικός κλάδος. Μετά από μια δεκαετία παύσης εργασιών, υπάρχει πάλι ανοικοδόμηση στην Αλεξανδρούπολη, ενώ και το πρόγραμμα «εξοικονομώ» βοήθησε στην τόνωση της δραστηριότητας. Σε εξέλιξη βρίσκονται και αρκετά δημόσια έργα, ενώ είναι πολύ περισσότερα αυτά που συζητούνται και αναμένονται. Ελπίζουμε να υλοποιηθούν, γνωρίζοντας ότι οι κατασκευές έχουν πολλαπλασιαστική επίδραση στην οικονομία.

Η χρονιά που πέρασε ήταν γεμάτη με εκλογές. Πρώτα η Νέα Δημοκρατία επικράτησε και συνεχίζει στην κυβέρνηση, στην οποία πλέον μετέχει και ένας Εβρίτης. Ο Σταύρος Κελέτσης ανέλαβε Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, ένα χαρτοφυλάκιο που έχει άμεση σχέση με τον Έβρο. Στην Περιφέρεια Αν.Μακεδονίας και Θράκης, ο Εβρίτης Χριστόδουλος Τοψίδης πέτυχε την ανατροπή και κατάφερε να εκλεγεί ως ανεξάρτητος Περιφερειάρχης. Τώρα μένει να αποδειχθεί, πόσο αυτή η εκλογή θα ωφελήσει τον τόπο που τόσο καλά γνωρίζει. Στους Δήμους έχουμε συνέχεια σε Αλεξανδρούπολη, Σουφλί και Διδυμότειχο με Ζαμπούκη, Καλακίκο και Χατζηγιάννογλου. Ως έμπειροι πλέον, περιμένουμε να έχουν μια αποτελεσματικότερη θητεία. Στην Σαμοθράκη έχουμε επιστροφή του Βίτσα, ενώ στην Ορεστιάδα που γιόρτασε φέτος τα 100 χρόνια της, έχουμε ανανέωση με τον φέρελπι Διαμαντή Παπαδόπουλο. Οι προσδοκίες από όλους είναι μεγαλύτερες για την συνέχεια.

Στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης που έχει προκαλέσει το διεθνές ενδιαφέρον, μετά από πολλές αναβολές, είχαμε τελικά αιφνίδια ακύρωση του διαγωνισμού, χωρίς επαρκείς εξηγήσεις. Ακολούθησαν εξαγγελίες έργων εκατομμυρίων που πήραν κι αυτά αναβολή, ενώ είχαμε και παραίτηση του Προέδρου του ΟΛΑ. Αντίθετα, το έργο του υποθαλάσσιου αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου ολοκληρώθηκε και το τεράστιο «Αλεξανδρούπολις» έφτασε στην ώρα του και παίρνει θέση στο αγγυροβόλιο του, μετατρέποντας την περιοχή σε ενεργειακό κόμβο.

Μέσα σε όλα αυτά είχαμε και την εμφάνιση της επιτροπής για την ανασυγκρότηση του Έβρου. Η συγκρότηση της μετά τη μεγάλη φωτιά, κρίθηκε αναγκαία και ενισχύθηκε μάλιστα με 1 εκατομμύριο ευρώ από την ΡΑΑΕΥ. Η ανυπολόγιστη περιβαλλοντική καταστροφή, το δημογραφικό πρόβλημα και η ερήμωση των χωριών και της υπαίθρου, η εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια και η υστέρηση στην ανάπτυξη, αποτελούν βουνά που για να ξεπεραστούν, απαιτούν ανθρώπους τολμηρούς και οραματιστές, γνώστες αλλά και εργατικούς. Ας κρατάμε μικρό καλάθι. Ωστόσο αφήνοντας πίσω μας το 2023 και τα δεινά που προκάλεσε, νιώθουμε συγκρατημένα αισιόδοξοι για την συνέχεια και το μέλλον του αγαπημένου μας τόπου.

Καήκαμε

 

Δεκαέξι ολόκληρα μερόνυχτα πάλεψε ο Έβρος με τη μεγάλη φωτιά που έκαψε στο πέρασμα της σχεδόν ένα εκατομμύριο στρέμματα γης. Όλα ξεκίνησαν από μια νυχτερινή καλοκαιρινή  μπόρα με κεραυνούς που έπληξε την Αλεξανδρούπολη τα ξημερώματα της 20ης Αυγούστου, μετά από δυο μήνες καύσωνα και ξηρασίας. Τότε εμφανίσθηκε η πρώτη εστία φωτιάς στη Μελία. 

Από την πρώτη στιγμή επιχείρησαν εναέρια μέσα και ολιγάριθμες επίγειες δυνάμεις της πυροσβεστικής, αλλά οι ψηλές θερμοκρασίες και οι ισχυροί βορειοανατολικοί άνεμοι (7 μποφώρ) βοήθησαν στην γρήγορη εξάπλωση της φωτιάς. Μέσα σε 2 μέρες η φωτιά έκαψε το χωριό Πεύκα και το Αετοχώρι, απείλησε τα Κοίλα, τα Λουτρά, το Δωρικό, τη Νίψα, την Αγνάντια, την Αμφιτρίτη και όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, έφτασε στις παρυφές της Αλεξανδρούπολης!

Τη Δευτέρα τα πράγματα χειροτέρεψαν καθώς ενώ οι ενισχυμένες δυνάμεις πυροσβεστικής, στρατού, τοπικής αυτοδιοίκησης και εθελοντών έδιναν μεγάλη μάχη στον Άβαντα, την ΒΙΠΕ και την Παλαγία, άναψε νέα εστία στη Δαδιά, πιθανόν από ανθρωπογενή αιτία. Η νέα φωτιά κατέβηκε με απίστευτη ορμή και ταχύτητα προς την Αλεξανδρούπολη. Τότε πάρθηκε η πρωτοφανής απόφαση για εκκένωση του Νοσοκομείου, που εκ των υστέρων αποδείχθηκε σωστή, ήταν χρονικά οριακή και εκτελέστηκε με επιτυχία.

Το μέτωπο άμυνας στον Άβαντα έσπασε, τα δυο μέτωπα της φωτιάς ενώθηκαν και με σφοδρότητα πέρασαν νύχτα την Εγνατία και απείλησαν τη Χιλή και τη Μάκρη. Οι χιλιάδες επισκέπτες της περιοχής, Έλληνες και ξένοι, προσπαθούσαν πανικόβλητοι να αποχωρήσουν, αλλά αυτό δεν ήταν εύκολο, καθώς κατά διαστήματα έκλεινε η Εγνατία και η παλιά Εθνική Οδός. Τελικά η φωτιά πέρασε γρήγορα από τα Δίκελλα και τη Μεσημβρία, έφτασε μέχρι τη θάλασσα και άρχισε να κινείται προς τη Ροδόπη!

Οι πυροσβεστικές δυνάμεις ενισχύθηκαν από άλλες περιοχές της χώρας και το εξωτερικό (πρώτα από Ρουμανία και Κύπρο και στην συνέχεια από αρκετές άλλες χώρες μέσω του προγράμματος rescUE). Εν τω μεταξύ στον Άβαντα βρέθηκαν 18 απανθρακωμένα πτώματα και τα πενιχρά φώτα της δημοσιότητας στράφηκαν σε αυτό το συγκλονιστικό γεγονός και στην συνέχεια σε περιστατικά συλλήψεων λαθρομεταναστών από πολίτες. Αλλά η φωτιά δεν έβλεπε τηλεόραση, εξακολουθούσε να καίει ανεξέλεγκτη και γύρισε προς τον βορρά.

Αυτή τη φορά ο πυρήνας της προστατευόμενης περιοχής του Εθνικού Πάρκου της Δαδιάς δεν γλύτωσε από την οργή της φύσης. Ότι γλύτωσε από την περσινή φωτιά, παραδόθηκε τώρα στις φλόγες. Οι κάτοικοι του χωριού έζησαν και πάλι στιγμές μεγάλης αγωνίας, το ίδιο και οι κάτοικοι της Λευκίμης, του Σιδηρώ και της Γιαννούλης. Μετά από αυτό ακολούθησε μια νύχτα-εφιάλτης για το ιστορικό Σουφλί που είδε τις τεράστιες φλόγες να φτάνουν κοντά στα πρώτα σπίτια, αλλά γλύτωσε χάρη στην μεγάλη κινητοποίηση πυροσβεστικής και κατοίκων. Τις επόμενες μέρες κόπασε ο άνεμος, είχαμε ύφεση του φαινομένου και κάποιες αναζωπυρώσεις, πριν ολοκληρωθεί το μαύρο χρονικό.

Ένας πρώτος απολογισμός μας βρίσκει με 938.000 στρέμματα καμένης γης. Στην κυριολεξία κάηκε ο μισός Έβρος στην μεγαλύτερη καταγεγραμμένη δασική πυρκαγιά σε ευρωπαϊκό έδαφος! Εκατομμύρια καμένα δένδρα, δεκάδες χιλιάδες καμένα πολύτιμα ελαιόδενδρα, χιλιάδες νεκρά ζώα, άγρια και ήμερα και ανυπολόγιστη περιβαλλοντική καταστροφή. Η προσπάθεια υποβάθμισης του μεγέθους των ζημιών από κάποια κυβερνητικά στελέχη, ήταν απαράδεκτη και εξοργιστική. Είκοσι πτώματα έχουν βρεθεί μέχρι στιγμής, προφανώς από λαθρομετανάστες που τις μέρες της φωτιάς περνούσαν καθημερινά σε μεγάλους αριθμούς. Δεν αποκλείεται να βρεθούν και άλλα, αργότερα μέσα στο απέραντο καμένο δάσος...

Οι υλικές ζημιές σε κτίσματα και εξοπλισμό είναι λίγες αναλογικά με το τεράστιο μέγεθος και την έκταση της φωτιάς: μερικά σπίτια, αρκετές αγροτικές αποθήκες, ένα σχολείο, εκκλησίες, μαντριά, κυψέλες, κεραίες, φωτοβολταϊκά πάρκα, αγροτικά μηχανήματα και τρακτέρ. Κρίσιμες στρατιωτικές εγκαταστάσεις σώθηκαν την τελευταία στιγμή, χάρη στις υπεράνθρωπες προσπάθειες ακόμα και κορυφαίων στελεχών που βρέθηκαν στην καρδιά της μάχης. Κάηκε και η αρχαία Ζώνη μαζί με ένα σπιτάκι των αρχαιολόγων και ότι εξοπλισμό είχε μέσα. 

Τα περισσότερα χωριά σώθηκαν από τις προσπάθειες των κατοίκων που αψήφησαν τις εντολές εκκένωσης του 112 και έμειναν να σώσουν το βιός τους, με κίνδυνο της ίδιας τους της ζωής. Κάποια άλλα ίσως δεν ξανακατοικηθούν στο μέλλον από τους λιγοστούς μέχρι τώρα κατοίκους τους, ηλικιωμένους και τσομπάνους. Και κάποια επαγγέλματα θα κινδυνέψουν με εξαφάνιση ή μεγάλη μείωση. Οι δασεργάτες, υλοτόμοι θα μείνουν χωρίς αντικείμενο για πολλά χρόνια. Οι κτηνοτρόφοι που έχασαν τα πάντα, ενώ στα καμένα εδάφη απαγορεύεται ορθώς η βόσκηση για 5 χρόνια. Οι  ελαιοκαλλιεργητές που έχασαν τα δένδρα τους. Οι μελισσοκόμοι που έχασαν τις κυψέλες τους κι αυτοί που τις έσωσαν θα αναζητούν μακριά κατάλληλες περιοχές. Το πλήγμα για τον σημαντικό πρωτογενή τομέα της περιοχής είναι μεγάλο. Ελπίζουμε να μην είναι ανεπανόρθωτο.

Η επόμενη μέρα βρίσκει τους Εβρίτες αποσβολωμένους να κοιτάζουν το σεληνιακό τοπίο γύρω τους και να μετράνε τις ζημιές τους, άλλος μικρές κι άλλος μεγάλες. Η ατμόσφαιρα είναι θολή, γεμάτη κάπνα, στάχτες και επικίνδυνα σωματίδια, τα βουνά χάσκουν γκρίζα και μαύρα, ο πανέμορφος ασημοπράσινος ελαιώνας έγινε κιτρινόμαυρος και προκαλεί θλίψη. Όμως η ζωή πάντα συνεχίζεται και πρέπει να σηκωθούμε και να ξανασταθούμε όρθιοι. 

Ας ξεκινήσουμε πρώτα από μια λεπτομερή καταγραφή των ζημιών και έναν ρεαλιστικό απολογισμό, χωρίς να επιτρέψουμε προσπάθειες μεγέθυνσης ή υποβάθμισης. Ακολουθεί η διερεύνηση των αιτιών του κακού. Κι εδώ δεν πρέπει να αφήσουμε να βγαίνουν αυθαίρετα συμπεράσματα που βολεύουν το αφήγημα του ενός ή του άλλου πολιτικού κόμματος. Στην συνέχεια πρέπει να βρούμε τι κάναμε λάθος. Κρίνοντας εκ του τραγικού αποτελέσματος, σίγουρα έχουμε κάνει λάθη, πιθανόν πολλά και μεγάλα. Είναι απαραίτητο να τα παραδεχθούμε χωρίς εγωισμούς, αν δεν θέλουμε να τα επαναλάβουμε στο μέλλον. Στους τομείς της πρόληψης, της αποτροπής, της άμεσης επέμβασης και της διαχείρισης του δάσους και του περιβάλλοντος έχουμε ανάγκη μεγάλων αλλαγών και βελτιώσεων. 

Μπορεί για το αθηνοκεντρικό μας κράτος, ο Έβρος να "κείται μακράν", αλλά εμείς οφείλουμε να του δείξουμε την αξία και την σημασία του τόπου μας. Όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για ολόκληρη την Ευρώπη. Και όχι ως επαίτες, αλλά ως σύγχρονοι ακρίτες. Να μην αρκεστούμε στα ψίχουλα που θα μας πετάξουν, αλλά να απαιτήσουμε γενναίες παρεμβάσεις που θα αποκαταστήσουν αφενός το περιβάλλον και αφετέρου το τρωθέν αίσθημα ασφάλειας των κατοίκων που παραμένουν εδώ παρά τις αντιξοότητες.

Ένα φωτεινό παράδειγμα

 

Το πρωί του Σαββάτου 13/5 στο κτίριο του Επιμελητηρίου Έβρου επικρατούσε γιορτινή ατμόσφαιρα, λίγο πριν ξεκινήσει η συνεδρίαση της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος. Ο λόγος ήταν η τελετή που προηγήθηκε. Τελετή ονοματοδοσίας της αίθουσας εκδηλώσεων σε "Νικόλαος Ι. Δαστερίδης" σύμφωνα με ομόφωνη απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου.

Ο χώρος γέμισε από νωρίς ασφυκτικά από φίλους και συνεργάτες του Νίκου Δαστερίδη που ήρθαν να τιμήσουν έναν σπάνιο άνθρωπο. Ένα φωτεινό παράδειγμα, όχι μόνο γιατί στην επαγγελματική του ζωή έφτιαχνε φώτα, αλλά κυρίως γιατί πάντοτε και σε όλους τους χώρους που δραστηριοποιούταν φώτιζε τους γύρω του με τις γνώσεις του, την οξύνοια, την εργατικότητα, την μαχητικότητα και το ήθος του.

Ο "κύριος Νίκος" για όσους τον γνωρίζουν από κοντά, είναι ένας άνθρωπος σπουδαίος και ταυτόχρονα απλός. Ξεκίνησε από ένα μικρό ηλεκτρολογείο οχημάτων και παρέδωσε με μεγάλη επιτυχία στη δεύτερη γενιά, μια μεγάλη επιχείρηση με διεθνή αναγνωρισιμότητα και εξαγωγές σε 50 χώρες! Ακούραστος, με ατέλειωτες ώρες δουλειάς, έβρισκε ταυτόχρονα τον χρόνο και την όρεξη να ασχοληθεί με τα κοινά για τα πράγματα που αγαπούσε: την παραγωγή, την επιχειρηματικότητα, τον επιμελητηριακό θεσμό και τον τόπο, τον Έβρο και τη Θράκη.

Πρωτοστάτησε στους αγώνες για την Ιατρική Σχολή, για τον Αναπτυξιακό Νόμο, την επιδότηση του εργασιακού κόστους, την Εγνατία Οδό και άλλα. Ήταν ιδρυτικό μέλος του Συνδέσμου Βιοτεχνιών Βιομηχανιών Αναπτυξιακών Νόμων και του Επιμελητηριακού Συνδέσμου Μεταφορών. Απογείωσε τον θεσμό της Εμπορικής Έκθεσης Αλεξανδρούπολης και την έκανε μια από τις πιο λαοφιλείς στην Ελλάδα. Έτρεξε όσο κανείς άλλος για την δημιουργία της Συνεταιριστικής Τράπεζας Έβρου, με απρόσμενη επιτυχία. Ήταν μάλιστα και ο πρώτος εκλεγμένος Πρόεδρος της, στα χρόνια της δυναμικής ανάπτυξης, καθώς έφτασε τα 5 καταστήματα στον Νομό. 

Εκλεγμένος Πρόεδρος ήταν φυσικά και στο Επιμελητήριο Έβρου, επί 17 συνεχή χρόνια, από το 1993 έως το 2010. Ήταν από τους λίγους ανθρώπους στα χρόνια εκείνα, που άσκησε τόσο χρηστή διαχείριση σε ένα κοινό ταμείο. Ως πραγματικός "Καραμαλής" (με καταγωγή από την Καππαδοκία) παρέλαβε ένα άδειο συρτάρι και παρέδωσε στον διάδοχο του ένα αποθεματικό άνω του 1,5 εκ. ευρώ. Ταυτόχρονα είχε τεράστια προσωπική συμβολή στην κατασκευή του νέου κτιρίου του Επιμελητηρίου. Ένα δημόσιο κτίριο - πραγματικό στολίδι, που ταιριάζει στην σύγχρονη Αλεξανδρούπολη και φτιάχτηκε με το ελάχιστο κόστος, χωρίς κανένα δανεισμό ή επιδότηση. Για όλα αυτά και άλλα πολλά που δεν χωράνε να γραφτούν εδώ, ο Νίκος Δαστερίδης τιμήθηκε πανάξια κι εμείς του ευχόμαστε υγεία και μακροημέρευση, ελπίζοντας να συνεχίσει να μας χαρίζει τα φώτα του!

Φτάνει πιά

Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, η κοινωνία της Αλεξανδρούπολης ετοιμαζόταν για τον εορτασμό της Ανάστασης. Όμως μια τραγική είδηση που διαδόθηκε με ταχύτητα, πάγωσε τους πάντες και γέμισε τον κόσμο με απέραντη θλίψη και αναπάντητα ερωτηματικά. Ένα αυτοκίνητο που μετέφερε 10 λαθρομετανάστες μπήκε αντίθετα στην Εγνατία από τον κόμβο της Μάκρης και αφού διάνυσε μια τρελή πορεία, συγκρούστηκε μετωπικά με αυτοκίνητο που ερχόταν κανονικά από την Κομοτηνή. Αποτέλεσμα της σφοδρής σύγκρουσης ήταν να χάσει τη ζωή του ο 45χρονος οδηγός του αυτοκινήτου Γιωργής Τζανετάκης, καθώς και 5 ακόμα άτομα από το όχημα των λαθρομεταναστών. Άλλοι 6 διακομίσθηκαν σοβαρά τραυματισμένοι στο Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης.

Ο αδικοχαμένος Γιωργής Τζανετάκης ήταν άτομο πολύ αγαπητό, εργαζόμενος στους Μύλους Θράκης, οικογενειάρχης και πατέρας 2 ανήλικων παιδιών. Εκείνο το πρωί έσπευσε στην Κομοτηνή για να εξυπηρετήσει έναν πελάτη της επιχείρησης σε μια ανάγκη της τελευταίας στιγμής και αφού ολοκλήρωσε τη δουλειά του, επέστρεφε αμέριμνος στην οικογένεια του για να γιορτάσει το Πάσχα. Όμως η μοίρα του επιφύλασσε άλλα.

Κρατάει πολλά χρόνια αυτό το κακό, με τον Έβρο να αποτελεί πέρασμα των λαθρομεταναστών. Μπορεί να είμαστε περήφανοι που το 2020 αποτρέψαμε τη μαζική εισροή χιλιάδων επίδοξων εισβολέων, αλλά η παράνομη μπίζνα της διακίνησης ανθρώπων δεν σταμάτησε εκεί. Τα κυκλώματα του trafficking που νέμονται πακτωλούς μαύρου χρήματος, βρήκαν νέες τακτικές και έκτοτε διακινούν μικρές ομάδες σε σχεδόν καθημερινή βάση. 

Τα βλέπουμε με τα μάτια μας, τα μαρτυρούν οι ανακοινώσεις της αστυνομίας για τις συλλήψεις διακινητών και τα πολλά επικίνδυνα περιστατικά που συμβαίνουν στα χωριά μας (διαρρήξεις, φωτιές, κλοπές, απειλές), στην Εγνατία (καταδιώξεις, δυστυχήματα, θάνατοι), ακόμα και στο κέντρο της Αλεξανδρούπολης. Κι εμείς παρακολουθούμε θυμωμένοι, από τη μιά τον Υπουργό με τις μεγαλοστομίες του ότι ο Έβρος είναι απροσπέραστος (που φυσικά δεν είναι) και από την άλλη υποστηρικτές και αλληλέγγυους που θέλουν να είμαστε ξέφραγο αμπέλι.

Ούτε οι πολλές προσλήψεις συνοριοφυλάκων που έγιναν τον τελευταίο καιρό, ούτε τα εκατομμύρια που δίνονται για την κατασκευή του φράχτη, φαίνεται να αλλάζουν κάτι. Τα κυκλώματα έχουν συγκεντρώσει πολύ χρήμα, δύναμη, εμπειρία και διαθέτουν ορατούς και αόρατους υποστηρικτές. Την ίδια ώρα η Αστυνομία φαίνεται να έχει σοβαρούς περιορισμούς στο έτσι κι αλλιώς δύσκολο και επικίνδυνο έργο της. Τα 200 και πλέον χιλιόμετρα των συνόρων δεν σφραγίζονται εύκολα, η δε Frontex, όπως και όλη η Ευρωπαϊκή Ένωση, παίζει μάλλον ρόλο επιτηρητή. Οι πολλές συλλήψεις οδηγών διακινητών δεν φέρνουν κάποιο αποτέλεσμα, όσο τα μεγάλα κεφάλια μένουν στο απυρόβλητο, καθώς είναι μεγάλη η δεξαμενή πρόθυμων να ρισκάρουν για μερικά χιλιάρικα. Και η πρόσφατη διπλωματική προσέγγιση με την Τουρκία μπορεί να σταμάτησε τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου, που στο κάτω κάτω είναι έξοδα και για τις δυο πλευρές, αλλά δεν επηρέασε καθόλου την διακίνηση ανθρώπων που αποφέρει πλούσια έσοδα σε κάποιους, ένθεν κακείθεν.

Η βαθιά θλίψη και η οργή, δεν μας επιτρέπουν να κάνουμε συγκεκριμένες προτάσεις για το φαινόμενο. Ξέρουμε όμως ότι για κάθε πρόβλημα υπάρχει τουλάχιστον μία λύση, αρκεί να υπάρχει θέληση. Η τραγωδία του Μεγάλου Σαββάτου ας γίνει, έστω και πολύ καθυστερημένα, το έναυσμα για μια δημόσια συζήτηση με νέες προτάσεις για να κοπεί αυτή η ιστορία μαχαίρι. Ολόκληρη η κοινωνία του Έβρου νοιώθει ότι το ποτήρι ξεχείλισε και δεν πάει άλλο. 

Η Αλεξανδρούπολη ενεργειακό σταυροδρόμι

Είναι οφθαλμοφανές ότι η Αλεξανδρούπολη αναπτύσσεται συνεχώς εδώ και δεκαετίες. Αυτό συμβαίνει κυρίως χάρη στη θέση της στο χάρτη και τις υποδομές συνδυασμένων μεταφορών που διαθέτει. Παρ΄ όλα αυτά δεν ήταν ξεκάθαρο μέχρι τώρα ποιός θα είναι ο πρωταρχικός της ρόλος. Η νεαρή πόλη γνώρισε αρνήσεις επενδύσεων, ακυρώσεις μεγαλόπνοων σχεδίων και ιδιωτικοποιήσεων, ψεύτικα οράματα και παλινωδίες από κυβερνώντες και τοπικούς άρχοντες. Φαίνεται όμως πιά, ότι η σκόνη κάθεται σιγά-σιγά και ούτε ο τουρισμός, ούτε οι συγκοινωνίες, ούτε οι κατασκευές θα γίνουν η ατμομηχανή της ανάπτυξης. Η Αλεξανδρούπολη θα γίνει διεθνής ενεργειακός κόμβος.

Συντείνουν προς αυτή την κατεύθυνση τα σχέδια Κοπελούζου, το ενδιαφέρον των Αμερικανών και οι επιλογές της ελληνικής κυβέρνησης, καθώς και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ήδη το Σάββατο 14/1 ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εγκαινίασε στην ΒΙΠΕ το έργο κατασκευής σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνδυασμένου κύκλου, ένα έργο που ήταν ελάχιστα γνωστό και δεν είχε συζητηθεί σε τοπικό επίπεδο. Οι εργασίες αναμένεται να ξεκινήσουν σύντομα, θα απασχολήσουν πολυάριθμο προσωπικό και αναμένεται να ολοκληρωθούν στα τέλη του 2025. Το όλο σχέδιο είχε γίνει σε ανύποπτο χρόνο από τον Όμιλο Κοπελούζου, ο οποίος βρήκε στην πορεία συνοδοιπόρους την ΔΕΗ και την ΔΕΠΑ. Αυτές εξαγόρασαν πρόσφατα το 51% και το 29% αντίστοιχα της "Ηλεκτροπαραγωγής Αλεξανδρούπολης" και η Damco Energy διατήρησε το 20%.

Ο σταθμός που θα κατασκευαστεί θα παράγει ηλεκτρικό ρεύμα από φυσικό αέριο, αλλά θα έχει την δυνατότητα να λειτουργήσει μελλοντικά και με υδρογόνο ή μικτό καύσιμο. Η υπερσύγχρονη μονάδα θα είναι ονομαστικής ισχύος 840 MW και με τον υψηλότερο συντελεστή απόδοσης (63%) ανάμεσα στις θερμικές μονάδες της χώρας. Θα προμηθεύεται φυσικό αέριο από την μονάδα της GASTRADE και θα το διαθέτει μέσω του υποσταθμού Νέας Σάντας σε εξαγωγές στις γειτονικές χώρες. Αυτό αναδεικνύει και τον διεθνή της ρόλο.

Εκτός από αυτό, ήδη στην περιοχή του Απαλού έχουν ξεκινήσει οι εργασίες για τους υποθαλάσσιους σωλήνες που θα συνδέσουν τον πλωτό σταθμό υποδοχής LNG με τις μονάδες αεριοποίησης. Σε ένα χρόνο περίπου από σήμερα, το συγκεκριμένο έργο θα ολοκληρωθεί και θα λειτουργήσει. Εν τω μεταξύ έχουν ληφθεί άδειες και για δεύτερη μονάδα πλωτού σταθμού υποδοχής LNG. Το φυσικό αέριο θα διοχετεύεται κατά μεγάλο ποσοστό σε εξαγωγές. Παράλληλα γίνονται βήματα για την κατασκευή μεγάλου υπεράκτιου αιολικού πάρκου, ενώ αρχίζουμε να ακούμε πολλά και για το καύσιμο του μέλλοντος, το υδρογόνο. Μέχρι και για αναβίωση του σχεδίου Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη ακούμε, αλλά αυτή τη φορά με αντίστροφη ροή. Αντίθετα δεν ακούμε τίποτα πια για την αξιοποίηση του γεωθερμικού πεδίου της περιοχής. Όπως και να έχει, η παραγωγή και η μεταφορά ενέργειας μη ρυπογόνας μορφής, θα αποτελέσουν από εδώ και πέρα την ατμομηχανή ανάπτυξης της Αλεξανδρούπολης και μάλιστα με διεθνή προσανατολισμό!

Χρονιά πολλών εκλογών

 

Για τον χρόνο που μόλις ξεκίνησε, δεν μπορεί κανείς να κάνει ασφαλείς προβλέψεις, καθώς το διεθνές σκηνικό είναι ευμετάβλητο και γεμάτο εκπλήξεις. Το μόνο που είναι βέβαιο, είναι ότι το 2023 για την Ελλάδα είναι χρονιά εκλογών. Πολλών μάλιστα εκλογών, καθώς το πιθανότερο είναι να οδηγηθούμε μπροστά στις κάλπες, τέσσερεις φορές.

Η αρχή θα γίνει με τις βουλευτικές εκλογές. Κανονικά αυτές θα πρέπει να διεξαχθούν τον Ιούλιο, ωστόσο διακινούνται ρεαλιστικά σενάρια για επίσπευση. Οι τόνοι αντιπαράθεσης ανεβαίνουν και οι προεκλογικές κινήσεις και δραστηριότητες πυκνώνουν. Οπότε όλα δείχνουν ότι πλησιάζουμε προς την κάλπη. Όμως οι εκλογές αυτές θα διεξαχθούν για πρώτη φορά με απλή αναλογική και καθώς δεν υπάρχει κουλτούρα συνεργασιών, το πιθανότερο είναι να οδηγηθούμε άμεσα σε επαναληπτική εκλογή. Την δεύτερη φορά το σύστημα θα είναι ενισχυμένης αναλογικής και μάλλον από αυτή την κάλπη θα προκύψει η επόμενη Βουλή και Κυβέρνηση.

Η συνέχεια θα γίνει τον Οκτώβριο με τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Θα κληθούμε να εκλέξουμε Δημάρχους, δημοτικούς συμβούλους, Περιφερειάρχη και περιφερειακούς συμβούλους, σε μια διαδικασία, το αποτέλεσμα της οποίας θα είναι σημαντικό για την πορεία του τόπου μας. Και αυτές οι κάλπες είναι πολύ πιθανό να στηθούν και δεύτερη φορά, καθώς δεν είναι εύκολο να προκύψουν απόλυτες πλειοψηφίες από την πρώτη Κυριακή.

Να επισημάνουμε ότι τον Μάιο του 2024 προγραμματίζονται και οι επόμενες ευρωεκλογές, οπότε σε ένα διάστημα περίπου 12 μηνών θα πάμε στις κάλπες πέντε φορές! Από τις ψήφους που θα ρίξουμε και τα αποτελέσματα που θα προκύψουν, θα κριθούν πολλά για το μέλλον μας. Σε αυτό το πλαίσιο υπάρχουν άλλες δυο εκλογές που θα μας επηρεάσουν έμμεσα. Πρώτα οι προεδρικές εκλογές στην Κύπρο (5/12 Φεβρουαρίου) και στην συνέχεια οι εκλογές στην γειτονική Τουρκία (άγνωστο ακόμα πότε ακριβώς θα γίνουν). Όλα αυτά συνθέτουν ένα χρονικό διάστημα που θα είναι κρίσιμο και μεταβατικό, ενώ προβλέπεται γεμάτο φόρτιση και εντάσεις.

Ο Θεός να μας φωτίσει να εκλέξουμε σε όλες τις θέσεις άξιους ανθρώπους με όραμα για τον τόπο, με ήθος και ανιδιοτέλεια. Το υπάρχον σκηνικό με τα φαινόμενα σήψης και διαφθοράς από την Αθήνα μέχρι τις Βρυξέλλες, δεν μας επιτρέπει να είμαστε αισιόδοξοι. Ωστόσο θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι είναι στο χέρι μας και η δύναμη και η ευθύνη. Και να θυμόμαστε ότι "στη Δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα", όπως είχε πει ο αείμνηστος Παύλος Μπακογιάννης.

Ειδικά για τον Έβρο, την ανάπτυξη και την ισχυροποίηση του, θα είναι πολύ σημαντικό να εκλέξουμε τέσσερεις ικανούς βουλευτές που πρώτα από όλα να προωθούν τα συμφέροντα του τόπου. Από εκεί και πέρα δεν πρέπει να είναι αποδεκτό σε τόσο πολυπρόσωπα κυβερνητικά σχήματα, ένας νομός με μεγάλη γεωπολιτική σημασία να μην έχει ούτε έναν εκπρόσωπο. Στην συνέχεια θα πρέπει να εκλέξουμε δυναμικούς Δημάρχους και δραστήριους δημοτικούς συμβούλους. Η ποιότητα της τοπικής αυτοδιοίκησης έχει εξίσου μεγάλη επίδραση στη ζωή μας και στην καθημερινότητα μας. Όσο για τη θέση του Περιφερειάρχη, ας λάβουμε υπόψη μας ότι ο Έβρος είναι σε πολλούς τομείς ο πρώτος νομός στην Περιφέρεια Αν.Μακεδονίας Θράκης, οπότε έχει κάθε λόγο να διεκδικήσει την εκλογή ενός δικού του ανθρώπου που να γνωρίζει από πρώτο χέρι τα προβλήματα αλλά και τις δυνατότητες. Και τέλος θα πρέπει επιτέλους να στείλουμε και έναν Εβρίτη στο Ευρωκοινοβούλιο για να αποκτήσουμε διεθνή φωνή και άμεση σύνδεση με τα κέντρα των αποφάσεων. Καλή επιτυχία!